Een kitten zonder stamboom, is officieel geen raskat. Omdat een serieuze fokker nooit kittens zonder stamboom fokt, komt het kitten per definitie uit een ongecontroleerde kattenfokkerij. Je kan geluk hebben, maar u heeft geen zekerheid of u een gezonde kitten koopt. Een kitten met stamboom mag men officieel een raskat noemen. Een kitten met stamboom wordt altijd gefokt volgens de regels van de vereniging waar de fokker is aangesloten.

Op een stamboom staan de ouders, grootouders en overgrootouders. Niets meer en niets minder. Dit is voor u misschien niet zo interessant maar voor een fokker is dit onmisbare informatie. Goed fokken kan men alleen met stamboom. Een goede fokker probeert een zo verantwoord mogelijke combinatie te maken tussen een kater en een poes. Daarvoor zijn niet alleen de gezondheid, het karakter en het uiterlijk van de twee ouderdieren belangrijk, maar ook van al hun voorouders.

Een officiële stamboom is door een erkende kattenvereniging afgegeven en voorzien van een stempel en/of handtekening van die kattenvereniging. Een stamboom is het bewijs dat de kat raszuiver is. Als een fokker de stamboom aanvraagt voor een nest kittens, bekijkt de vereniging of de kleuren van de kittens wel uit beide ouders voort kan komen. Elke kattenvereniging heeft regels waaraan fokkers zich moeten houden. Hierin is bijvoorbeeld geregeld hoeveel nestjes per jaar een poes mag hebben (dit is 3 nestjes in 2 jaar), en wat de minimale leeftijd moet zijn wanneer de poes gedekt mag worden.

Bij fokken is het onzichtbare genenpakket van beide ouders minstens zo belangrijk als de zichtbare buitenkant. In de fokkers wereld noemt men dit het genotype en het fenotype. Genotype is het totaal aan erfelijke materiaal van de kat dus de binnenkant. Het fenotype is dat wat we aan de buitenkant van de kat zien dus de kleur. Genotype en Fenotype zijn nooit precies hetzelfde. Een kat kan er aan de buitenkant zwart uit zien, maar kan een blauwe gen dragen. Dat zie je dus niet aan de buitenkant. Toch kan de kat blauwe kittens krijgen, als de andere ouder ook het gen voor blauw heeft. Iedere kat draagt het erfelijke materiaal van al zijn voorouders met zich mee. Hoe meer de fokker weet over de voorouders van een kat, hoe kritischer de juiste kater bij de juiste poes kan zoeken. Als de fokker helemaal niets weet over de voorouders van de poes en kater, dan weet men niet hoe het nest eruit kan gaan zien en hoe het met de gezondheid is gesteld. Dus dan weet die fokker ook niet waar hij/zij mee bezig is. Waardoor er dus ook een grotere kans is op erfelijke ziekten en afwijkingen bij de kittens. En hoe weet de fokker wie de voorouders van een bepaalde kater of poes zijn? Via de stambomen!!

Als een kittenkoper kan kiezen tussen een kitten met stamboom of zonder stamboom dan klopt er iets niet. Voor de prijs van de stamboom hoeft de fokker het niet te laten deze is namelijk tussen de 10 a 15 Euro. Bij goede fokkers moeten, als er een nestje is geboren altijd stambomen aangevraagd worden. Een goede fokker laat de kittens pas verhuizen als ze 13 weken oud zijn en minimaal 1200gr zijn. Een kitten zonder papieren en uit stamboomloze ouders is een grote gok. Je kan namelijk niks controleren wat de fokker beweerd en je kunt met geen mogelijkheid vaststellen wat voor kitten je koopt.

De fokdieren in een cattery worden regelmatig getest en gescand dit alles om de gezondheid zo goed mogelijk te kunnen waarborgen. FIV/FeLV, HCM moet jaarlijks herhaald worden. Bij PL (patella luxatie), PKD en SMA is eenmalig voldoende. Het is belangrijk dat sowieso de ouders van het kitten hier negatief op bevonden zijn. Maar let op...dit is geen garantie (zie ook test informatie)

Een goede fokker verkoopt zijn kittens meestal met een contract. Hier in staat bijv. als het kitten binnen een bepaalde termijn overlijd, hoe de fokker u dan tegemoet komt. Ook kan er in staan dat u uw kater of poes moet laten castreren/steriliseren voor een bepaalde leeftijd. Het is verstandig om het contract door te lezen, zodat u niet later voor verrassingen komt te staan. U kunt dit contract zien als een goede zorg voor de kittens. De fokker wil namelijk het beste voor zijn kittens.

Als u een kitten koopt met papieren van NKFV dan betekent dit dat de fokker zich houdt aan de reglementen van NKFV en dat is in het belang van u en uw kitten! Waarom?

Het NKFV reglement schrijft voor dat een moederpoes slechts 1x in een bepaalde periode een nest mag hebben. Als een fokker de poes uitbuit en te snel weer een nest laat krijgen (overfok noemen wij dat), volgt een waarschuwing en bij herhaling een royement. Maar koopt u dus een kitten zonder papieren, dan zou dit voor de moederpoes wel eens het zoveelste nest binnen een jaar kunnen zijn. Dan verslechtert de conditie van de moeder en is zij niet in staat haar kittens de vereiste afweerstoffen voor een goed immuniteitsstelsel mee te geven. Gevolg: u krijgt een kwakkelend kitten. Het geld dat u dacht te besparen bent u zo weer kwijt aan de dierenarts.

• Het NKFV reglement schrijft voor dat een kitten 13 weken oud moet zijn bij aflevering en zwaarder moet zijn dan 1 kilo. Bij een kitten zonder papieren kunt u de leeftijd niet controleren. Een kitten dat te jong zijn moeder en nestgenootjes verlaat, kan gedrags- en gezondheidsproblemen krijgen.  
• Via de NKFV-stamboom met 5 generaties kunt u de afstamming van het kitten bekijken. Goede fokkers maken vaak lange reizen om de juiste kater te bezoeken en om inteelt te vermijden. Een kitten zonder papieren kan voortkomen uit gemakzuchtige paringen van broer en zus of vader en dochter c.q. moeder en zoon. Gevolg: zwakke kittens.  
• Het NKFV reglement schrijft voor dat de ouderdieren getest moeten zijn op aids (FIV) en leukemie (FeLV)en bij witte dieren wordt getest op doofheid (BAER-test). Bij de Maine Coon wordt tevens (is niet verplicht)gescreend op hart (HCM) en nieren (PKD). Als u een kitten zonder papieren koopt, zijn deze testen niet gedaan en koopt u wellicht een ongezond kitten.
• Het NKFV reglement schrijft voor dat het kitten ingeënt en ontwormd is. Als bewijs krijgt u een dierenpaspoort, waarin zich tevens op pagina 36 een gezondheidsverklaring van de dierenarts betreffende huid, oren, ogen, gebit, lymfeknopen, respiratie, hart- en vaatstelsel en digestieapparaat bevindt.
• Een NKFV stamboom met eigendomscertificaat kost slechts € 12,00. De kosten kunnen dus geen beletsel zijn. Als de fokker geen stamboom aanvraagt, betekent dit waarschijnlijk dat hij door de vereniging geroyeerd is OF dat hij geen raszuivere kittens verkoopt.
• Pas ook op met een Nederlandse fokker die kittens verkoopt met een buitenlandse stamboom. Er zijn voldoende goede Nederlandse verenigingen, dus waarom uitwijken naar het buitenland? De reden zou kunnen zijn dat Nederlandse verenigingen overtredingen aan elkaar doorgeven en dat de betrokken fokker dus door deze verenigingen geweigerd is en nu zijn heil elders zoekt.
• Misschien denkt u € 150 of € 200 te kunnen besparen door een kat zonder papieren aan te schaffen, maar neem dan het bovenstaande wel in overweging. Goedkoop kan duurkoop zijn. Een bonafide fokker die bij een vereniging is aangesloten, wil zijn cattery naam hoog houden en zal u dus ook bij problemen met raad en daad bijstaan. Koopt u een kitten zonder papieren dan kunt u nergens op terugvallen.